فرهنگ لغات،تعبیرات،اصطلاحات و ترکیبات دیوان فلکی شروانی

thesis
abstract

چکیده در نوشته ی حاضر، لغات، تعبیرات، اصطلاحات و ترکیبات دیوان فلکی شروانی را شرح داده ایم. به این منظور واژگان و اصطلاحات مختلف را که در دیوان فلکی از آنها استفاده شده مورد توجه قرار داده و به شرح اصطلاحات خاصی اکتفا نکرده ایم و اعلام تاریخی وجغرافیایی و همه ی اصطلاحات و تعبیرات و واژگان به کار رفته از علوم مختلف همچون طب و نجوم و اصطلاحات دینی و نیز اشاره به آیات قرآنی و داستان های دینی و زندگی پیامبران وهمچنین داستان های اساطیری و اصطلاحات عرفانی را که فلکی در سردون اشعار خود از آنها بهره گرفته است، به واضح ترین نحو شرح داده ایم. ترکیبات مختلفی که فلکی با استفاده از این کلمات و اصطلاحات ساخته مانند: پای در دامن کشیدن، گربه از بغل افکندن، مردمک در چشم استخوان کردن و امثال این ها را شرح و توضیح داده ایم. در جایی که به واقعه یا داستان دینی و اساطیری اشاره کرده است آن را بیان کرده و هرجا به آیات قرآن اشاره شده، آن آیات را در توضیح بیت ذکر کرده ایم. همچنین واژگان واصطلاحات دینی را شرح داده و در شرح لغات و اصطلاحات محدودیت به خرج نداده-ایم وسعی شده تا فرهنگی که بر این دیوان نوشته می شود هرگونه ابهام در شرح و توضیح ابیات را برطرف کند. چون نسخه ی موجود ازدیوان فلکی دارای غلط های چاپی زیادی بوده به این منظور هرجا که تشخیص داده شده که کلمه به صورت صحیح به کار نرفته است، آن را اصلاح کرده و کلمه ی اصلاح شده را مدخل قرار داده ایم تا این امر برای خوانندگان روشن شود. در شرح مدخل ها ابتدا واژگان و ترکیباتی را که مدخل قرار گرفته اند و سپس ترکیبات اسمی و بعد از آن ترکیبات فعلی را شرح داده ایم و بیتی را که آن واژه یا ترکیب در آن به کار رفته به عنوان شاهد ذکر کرده و در مواردی که مفهوم مطلب با یک بیت روشن نبوده است، از ابیات قبل و بعد از آن کمک گرفته و گاهی نیز ازاشعار شاعران دیگر استفاده کرده ایم. برای شرح این واژگان و ترکیبات به منابع موجود و فرهنگ های عمومی و نیز فرهنگ-های متعددی که بر آثار نظم و نثر نوشته شده است، مراجعه کرده ایم و واژگان و ترکیبات و اصطلاحات را با استفاده از منابع دست اول، یعنی منبع اختصاصی علوم مختلف و با توجه به مفهوم بیت شرح داده و از آوردن معانی دیگر که ارتباطی با مفهوم بیت ندارد اجتناب کرده ایم و سعی شده تا واضح ترین تعریف از میان تعاریف مختلف برای یک واژه یا ترکیب ذکر شود.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

نقد و تحلیل تحریفات دیوان فلکی شروانی

حکیم نجم الدین محمّد فلکی از شعرای معروف قرن ششم هجری است که در قصبه شماخی از توابع شروان متولّد شد. فلکی گوینده ای نازک خیال و شیرین سخن است که بر خلاف معاصران خود، به سهولت کلام و روانی سخن متمایل بود. دیوان ناقص و ناتمامی از وی در سال 1929 میلادی در لندن توسط محمد هادی حسن خان به چاپ رسیده است. در ایران نیز محمد طاهری شهاب دیوانی از این شاعر را در سال 1345 تصحیح کرده و از سوی انتشارات کتابخانه...

full text

نگاهی دوباره به فرهنگ لغات و ترکیبات دیوان خاقانی شروانی

پ مقالۀ حاضر به بررسی و نقد فرهنگ تحلیلی لغات و ترکیبات دیوان خاقانی شروانی نوشتۀ رسول چهرقانی منتظر می‌‌‌پردازد. پیش از انتشار این اثر، فرهنگ‌‌‌های نسبتاً موفق دیگری در مورد شعر خاقانی به چاپ رسیده‌اند و این فرهنگ کوشیده است تا نکاتی پیرامون مسائلی که احیاناً در آثار پیش مغفول مانده‌اند طرح نموده و پرتوی بر غموض موجود در شعر خاقانی بیفکند و از دشواری‌‌‌های آن ابهام‌‌‌زدایی نماید. در ای...

full text

نقد و تحلیل تحریفات دیوان فلکی شروانی بر اساس نسخه‌های تازه یافته

حکیم نجم‌الدین محمّد فلکی از شعرای معروف قرن ششم هجری است که در قصبه شماخی از توابع شروان متولّد شد. فلکی گوینده‌ای نازک خیال و شیرین سخن است که بر خلاف معاصران خود، به سهولت کلام و روانی سخن متمایل بود. دیوان ناقص و ناتمامی از وی در سال 1929 میلادی در لندن توسط محمد هادی حسن خان به چاپ رسیده است. در ایران نیز محمد طاهری شهاب دیوانی از این شاعر را در سال 1345 تصحیح کرده و از سوی انتشارات کتابخانه...

full text

نکته‌ای نویافته در دیوان خاقانی شروانی

افضل­الدّین بدیل خاقانی شروانی و نظامی گنجوی، دو تن از آن شاعران بزرگ و صاحب‌سبک هستند که بر بسیاری از شاعران بعد از خود تأثیر گذاشته‌اند. بخش عمده‌ای از اشعار خاقانی شروانی، ساده و روشن است، امّا درک خیلی از قصایدش برای افراد عادی و گاه درس‌خوانده، دشوار و دیریاب شده است. یکی از این دلایل، ساختن ترکیب‌های مختلف و به کار بردن اصطلاحات علوم گوناگون است، ولی آنچه بیش از همه، سروده‌های این شاعر را ب...

full text

تصحیح چند تصحیف و تحریف در دیوان خاقانی شروانی

خاقانی شروانی، شاعر نام‌آوری است که طرز سخن و غرابت کلامش، از دیرباز زبانزد خاصّ و عام بوده است. سخن خاقانی دارای ویژگی‌هایی نظیر استفاده‌ از اصطلاحات علوم مختلف، بازی‌های کلامی و ... است؛ چنان‌که کمتر پیش می‌آید خوانندۀ شعر او از مراجعۀ مکرّر به شرح‌ها و فرهنگ‌های لغت بی‌نیاز باشد. در گذر زمان و تحت­تأثیر عواملی مانند بروز جنگ‌ها، آشفتگی‌ها و دیگر حوادث روزگار، نسخه‌های خطّی اصیل دیوان خاقانی، کم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023